Tips bij trauma's

Heb je last van een trauma en kom je er zelf niet meer uit? Een therapeut of psycholoog kan je dan verder helpen.

Kijk naar wat jou heeft geholpen tijdens of na de ingrijpende gebeurtenis...

Vaak blijven we onszelf bevestigen in het denken en vertellen over de nare gebeurtenis...

 

het helpt heel goed om juist op zoek te gaan naar je ervaring die pósitief was...: die aardige mevrouw die je hand vasthield, of die vogel die je hoorde fluiten, of die voet die je nog wel kon bewegen...

Bij trauma denken we vaak aan een eenmalige heftige gebeurtenis. Dat noemen we een shocktrauma.

Veel van ons hebben echter te maken met complexere vormen van trauma, die ontstaan zijn in onze kindertijd. We noemen dat ontwikkelingstrauma's.

Neem jezelf serieus als je merkt dat je last krijgt van dat negatieve gedrag van je vader, je zichzelf opofferende moeder of het grenzeloze gedrag van je kinderen.

Er is veel verandering mogelijk! Zoek een therapeut waarbij jij je veilig genoeg voelt.

Zet jij de eerste stap?

Voor veel mensen lucht het op als ze hun verhaal opschrijven en delen. Je kunt jouw verhaal delen op het trauma-lotgenotenforum op deze website.

Ik heb een geweldige documentaire gezien die ik een ieder kan aanbevelen: "In Utero".

Hoe hebben ervaringen die je in de baarmoeder meemaakt effect op je latere leven? De baanbrekende documentaire ‘In Utero’ toont aan de hand van interviews, culturele mythes, populaire films en technologische trends hoe belangrijk de periode in de baarmoeder is voor het verdere leven.

EMDR therapie,eventueel aangevuld met NLP oefeningen, werkt optimaal. Mijn ervaring is dat cliënten zich in een relatief korte tijd minder emoitioneel voelen bij de gedachten aan de traumatische gebeurtenis. ( enkelvoudig trauma)

Vlucht niet voor je trauma door alcohol of drugs te gaan gebruiken. Wellicht lijkt vluchten in alcohol en drugs een uitweg, en lijkt het alsof je er rustiger van wordt. Het is echter geen echte oplossing

Bovendien creëer je door je alcohol en/of drugs gebruik mogelijk een extra (verslavings)probleem.

Ook vluchten van je trauma door emotioneel te gaan eten, is geen oplossing.

Last van een ingrijpende gebeurtenis?
Komt het dagelijks terug, ook na 6 maanden?

Probeer EMDR, voor 90% van de getraumatiseerden wordt het trauma emotioneel minder beladen...

Het lichaam heeft ook een geheugen. Trauma laat daarin zijn sporen na. Lichaamsgerichte therapie als Somatic Experiencing kan soms heel erg hulpvol zijn.

Als traumatische ervaringen je dwars zitten, kan het voorkomen dat er momenten zijn dat je 'even weg bent', een soort van 'uitchecken'. Dit heet dissociatie.

Door het gebruiken van je zintuigen kan je weer 'terugkomen': kijk naar details in het gordijn of het plantje op de tafel, zoek dingen om je heen met de kleur rood, voel de stoel waarop je zit, ruik aan een flesje parfum of zeep, luister naar de geluiden in en buiten je huis of naar muziek.

Oefening: Een doorlopende brief schrijven

Spoken er in je hoofd steeds dezelfde gedachten rond, ben je nog niet klaar met iets, heb je niet goed afscheid kunnen nemen, moet je bepaalde gesprekken nog afsluiten?

Dan kan het helpen om een doorlopende brief te schrijven. Dat is een brief waar je iedere dag aan schrijft. Je gaat net zo lang door totdat hij af is. Dat is het moment dat je voelt dat alles is gezegd wat moet worden gezegd. Tot het moment dat je weet dat het over is en dat je vrij bent.

Kies een vast moment, een vast tijdstip en schrijf iedere dag een half uur. Als je niet weet wat je moet schrijven dan wacht je tot dit half uur om is, net zolang tot de woorden komen.

Een oefening om traumatische pijn te verzachten.

Ga in gedachten terug naar de tijd dat je een kind was en ga naar een moeilijk moment uit je kindertijd. Sta niet stil bij de pijn van dit moment, maar probeer een ander scenario voor dit moment te bedenken met een andere en betere afloop.

Wat had je nodig, wie had jou kunnen helpen, wat zou goed voor je zijn geweest, hoe zou het dan verder zijn gegaan?

Op deze manier kun je een nieuwe herinnering maken. Sta stil bij deze herinnering en geef ruimte en aandacht aan de opluchting die je hierbij voelt. Maak hier plaats voor in je hoofd, je hart en je lijf.

Een trauma is letterlijk gezien een wond. In dit geval hebben we het over psychotrauma en ook dat is een wond die kan genezen.

 

Het hebben van een trauma is zeer belastend. Je kunt na een trauma last hebben van PTSS - het posttraumatisch stress syndroom en dat is heel naar en heeft vaak gevolgen voor de kwaliteit van ons leven.

 

Goede psychologische hulp zoeken is dan noodzakelijk. Daar is een veilige plaats om je verhaal te delen. En om stappen te doen om je trauma te doen helen. Vaak werken wij therapeuten met schrijfopdrachten.

 

Daarnaast kan EMDR enorm helpend zijn om van je trauma('s) te herstellen. En dat kan de kwaliteit van je leven weer enorm doen toenemen. Dat gun ik jou!

Shocktrauma en ontwikkelingstrauma.

Shocktrauma onderscheiden we in een groot aantal categorieën. Ongelukken, valpartijen, misbruik, natuurrampen…de lijst is lang.

Maar in welke categorie een trauma ook is geplaatst, er is altijd sprake van een gebeurtenis, die te snel of te veel was voor ons zenuwstel om te hanteren of te integreren. Het overweldigt ons vermogen om te reageren en triggert gevoelens van intense angst, hulpeloosheid en het verlies van controle.

 

Een deel van de shocktrauma’s kan goed behandeld worden met EMDR, TR-EMI of Somatic Experiencing (lichaamsgerichte trauma therapie)

Ontwikkelingstrauma komt voort uit overweldigende ervaringen van verwaarlozing, liefdeloosheid of fysiek en emotioneel misbruik uit onze kindertijd en raakt vaak verweven raakt met shocktrauma.

Ontwikkelingstrauma laat ons bijna altijd zien dat wat we gemist hebben in onze jeugd en waar we vaak nu nog steeds naar op zoek zijn of naar verlangen.

 

Door vanuit het heden naar dat wat we misten in het verleden te kijken wordt het mogelijk om te ontmoeten wat er vroeger met ons gebeurt is en om zelf invulling te geven aan dat wat we zoeken of verlangen, waardoor we meer onze kracht komen en dichter bij onszelf kunnen blijven.

Stress door trauma

Heel vaak kan een onderliggend trauma enorm veel stress veroorzaken in het dagelijks leven. Slecht slapen, niet geconcentreerd zijn, telkens weer terug moeten denken aan de moeilijke gebeurtenis(sen), het geeft veel spanning.

Je kan stress verminderen door het trauma aan te pakken via een EMDR of hypnotherapie traject. Onderzoek wat voor jou het meest geschikte is en laat je helpen zodat je niet onnodig lang stress blijft ervaren.

Heb je nare of traumatische ervaringen meegemaakt dan kun je deze verwerken met EMDR. Een nare of traumatische ervaring sla je op in je emotionele deel van je hersenen.

 

Hierdoor speelt het je parten vandaag de dag in hoe je dingen doet en hoe je dingen aanpakt of hoe je op iets reageert.

 

Na de EMDR-therapie zijn de nare ervaringen verplaatst naar het rationele deel van je hersenen hierdoor is de lading ervan af. Je kunt anders reageren en anders met zaken omgaan die verband houden met de nare ervaringen.

Ben je onzeker, voel je je minderwaardig, stel je extreem hoge eisen aan jezelf, zorg je altijd voor die ander.

 

Herken je één van deze patronen?

Het zijn patronen die ontstaan zijn in onze kindertijd. Er is je iets aangedaan door familie of door anderen.

 

Je bent in de steek gelaten, bekritiseerd, te veel beperkt, misbruikt, buitengesloten of verwaarloosd. We spreken dan van een ontwikkelingstrauma.

 

Door middel van EMDR-therapie kun je het trauma verwerken. Het zal je helpen om jouw levensdoelen te bereiken.

Iedereen kent trauma
Het klinkt misschien raar maar voor ieder mens is opgroeien met ouders, hoe liefdevol ook, een traumatische ervaring. Want we krijgen nooit helemaal waar we als kind behoefte aan hebben.

 

Daar naar durven kijken, naar je werkelijke kinderlijke beleving, is al helend.

Allereerst is ruimte voor het verhaal van je trauma erg belangrijk. Delen is helen.

 

Maar daarnaast is er meer nodig. Alleen je verhaal kunnen doen en gehoord worden is niet genoeg. Trauma wordt op een andere manier in je brein opgeslagen dan andere herinneringen. Ook blijven er sporen achter in je lichaam.

 

Je lichaam is je herinneringsboek. Daarom doet ons lijf vaak mee als we getriggerd worden in ons trauma.

Als therapeut is schrijven een belangrijk therapeutisch hulpmiddel om bepaalde trauma's te verwerken.

Daarnaast kan EMDR in de therapie enorm helpend zijn voor de behandeling van trauma's. We zetten het brein dan aan het verwerken en daarna voelen getraumatiseerde mensen zich vaak enorm veel beter.

Een traumatische gebeurtenis is schokkend. De reacties daarop zijn bij iedereen verschillend maar deze reacties kun je beschouwen als normale reacties bij een abnormale gebeurtenis.

Een gevolg van een traumatische gebeurtenis kan zijn dat het eerdere, onverwerkte heftige gebeurtenissen oprakelt.

Het is goed om in gesprek te gaan om deze onverwerkte gebeurtenissen te onderzoeken, waardoor ruimte komt om eventuele disfunctionele gevoelens, gedachten en gedrag aan te pakken en te herstellen. Voel je welkom om in gesprek te gaan.

Wat als EMDR niet werkt?

EMDR lijkt de superoplossing om van emoties af te komen die je voelt bij verschillende beelden die trauma bij je oproepen...

maar er zijn mensen bij wie EMDR niet werkt omdat ze geblokkeerd zijn in het voelen van emoties. Die zijn te ver weg gestopt onder allerhande copingsmechanismen om te kunnen blijven functioneren. Dit heet dissociatie.

Herken jij je hierin? Dan zou je eerst ITT kunnen doen. Dit is Intergratieve Trauma Therapie. Dit is een werkwijze die je helpt om weer bij je gevoel te komen om deze vervolgens aan te pakken met EMDR.

Wil je hier meer over weten, voel je vrij contact op te nemen.

Doe regelmatig een wandelmeditatie

Ga naar buiten (liefst in de buurt van je huis, want dan doe je het makkelijker, en hoe vaker je dit doet, hoe effectiever).

Wandel op je eigen ritme, met aandacht voor alles wat om je heen leeft. Kijk naar het gras, de bloemen, een vogel, vlinder..En zeg dan tegen jezelf het volgende, in het ritme van je passen:
De aarde onder mij..
de lucht boven mij..
De bomen naast mij..
En ook ik, ook ik hoor erbij..

En herhaal dit achter elkaar door. Blijf stappen op het ritme van je stem. En voel ook verder wat dit met je doet in je lichaam.

Deze oefening kalmeert het reptielenbrein, wat door trauma ahw overspannen is geraakt. Dit breingedeelte houdt van ritme, herhaling en cadans, dat kalmeert ons.

In het geheel helpt deze oefening je bewustzijn te vergroten en geeft het een gevoel van zelfcontrole.

Ga 1x per dag 5 minuten in je lichaam zitten

Om van trauma te kunnen genezen moet je ook lijfelijk van je trauma genezen, want je lichaam en geest zijn één geheel.

Je bewust worden van je lichaam kun je als volgt:
Ga rustig zitten en adem een paar keer diep in en uit. En probeer vervolgens antwoord te vinden op de volgende vragen:

• welke lichaamssignalen neem ik waar?
• Hoe ziet dit lichamelijke gevoel eruit? Hoe zou ik dat tekenen?
• wat wil mijn lijf doen? Welke actie?
• Welk gevoel roept deze gewaarwording bij mij op?

De eerste keer is het waarschijnlijk nog erg onwennig om je lichaam af te speuren, maar als je dit gedurende enkele weke dagelijks doet, zul je merken dat het steeds makkelijker gaat.

Oefening voor wanneer je onrust of paniek voelt:

Dit kan je ofwel zelf doen ofwel aan iemand anders vragen:

Houd je voorhoofd en je achterhoofd stevig vast.
Adem gewoon door
Houd dit enige tijd vol tot je voelt dat je onrust zakt.

Indien je het zelf doet is het fijner voor je armen om het liggend te doen.

Als je iets naars hebt meegemaakt, vroeger of korter geleden, dan kan het helpen om je verhaal te delen met iemand. Een familielid of een andere dierbare.

Wel iemand die jij goed vertrouwt en waar jij je veilig bij voelt. Vraag diegene of hij/zij alleen maar naar je verhaal wil luisteren.

Er hoeven geen tips of meningen gegeven te worden. (tenzij je dat wel wilt natuurlijk)
Alleen maar een geduldig luisterend oor.

Geef dit van te voren goed aan, want op het moment dat jij je verhaal doet en iemand komt met een ongevraagde mening op de proppen of begint zijn of haar eigen verhaal te vertellen, dan werkt dat vaak averechts.

Naast goede psychologische hulp, kan het van waarde zijn om je verhaal aan iemand te vertellen.

Lichamelijke reactie na heftige angst of opwinding.

We kennen allemaal het huiveren van angst, het beven van woede of van de zenuwen.

Dit kan als onaangenaam of zelfs angstwekkend worden ervaren, maar het is een noodzakelijke natuurlijke stressreactie. Het helpt bij het herstellen van het evenwicht na dreiging of opwinding.

Volgens medicus en psycholoog Peter Levine is het onderbreken van die natuurlijke lichamelijke reactie de oorzaak van klachten na trauma.

In lichaamsgerichte traumabehandeling wordt in een veilige omgeving alsnog ruimte gegeven aan deze 'ontlading' , waardoor de veerkracht en het gevoel van welzijn terug kunnen keren.

Hoe weet je nu eigenlijk dat je een trauma hebt?

Soms is het makkelijk om dit te weten. Je hebt herinneringen die je aandacht blijven vragen. Je blijft je verdrietig of angstig of paniekerig voelen bij een bepaalde herinnering.

Maar het kan ook zijn dat je geen herinneringen lijkt te hebben.
Wanneer je als kind, als heel klein kind door ervaringen heen bent gegaan die intens waren, zoals bijvoorbeeld verblijf in het ziekenhuis, couveuse kinderen, misbruikte kinderen of je bent als kind genegeerd in je behoeftes.

Soms kan je zonder herinneringen aan wat dan ook je als volwassene nog steeds kind voelen, een klein hulpeloos kind, of je kijkt in de spiegel en je denkt, het lijkt wel of ik in de ogen van een klein kind kijk . Wanneer dit "kind voelen" je in de weg zit in je ontwikkeling, kan je er van uit gaan dat je op de één of andere manier getraumatiseerd bent. Dit wordt dan ontwikkelingstrauma genoemd.

Vraag je geschiedenis na wanneer dit mogelijk is bij ouders, verzorgers of bekenden. Dat kan soms al verhelderend werken. Daarnaast is het raadzaam om een therapeut te zoeken.

Spanningen weghalen met EMDR.

Een traumatische gebeurtenis laat diepe emotionele sporen na in je geheugen. De herinnering is met een heftige spanning weggeschreven in je geheugen.

EMDR helpt je om die spanning van de herinnering af te halen. Je vergeet het niet maar de herinnering doet niet meer zo'n pijn, roept niet meer zo'n onrust, angst of stress op na de EMDR behandeling(en).

EMDR bij trauma
Als je in het dagelijks leven last hebt van psychische problemen die samenhangen met een nare ervaring zoals een ongeluk, een brand, een aanranding, pesterijen of iets anders naars, kan EMDR een passende behandelmethode zijn.

Onderzoek naar EMDR heeft laten zien dat deze behandelmethode bij meer psychische klachten een effectieve therapie kan zijn. Uitgangspunt is dat de klachten zijn ontstaan als gevolg van een of meer beschadigende ervaringen zoals:

• nare ervaringen op medisch gebied
• werkgerelateerde gebeurtenissen
• beschamende, pest- of verlieservaringen

Door middel van EMDR wordt het verwerkingsmechanisme gestimuleerd
met als gevolg dat de nare herinnering haar emotionele lading verliest en de gebeurtenis alsnog verwerkt kan worden.

Een schokkende gebeurtenis, een traumatische ervaring laat herinneringen met allerlei emoties achter.

- Je kunt jezelf helpen door te schrijven over dat wat je hebt meegemaakt.

- Praat vooral ook over dat wat je meegemaakt hebt en praat over jouw gevoelens met die mensen waar jij je veilig bij voelt.

- Volg zoveel mogelijk je eigen vastigheden, je dagelijkse ritme, van opstaan tot naar bed gaan.

Soms kan een steun in je rug je verder helpen, zoek dan een therapeut of coach.
Hypnotherapie en EFT kunnen je helpen de rust in jezelf te hervinden.

EMDR zelfhulp
Als EMDR therapeute werk ik veel met het verwerken van nare, onverwerkte gebeurtenissen. Soms is er heel veel gebeurd en ervaart de client heftige emoties tussen de sessies door.

Dan adviseer ik mijn cliënten om de vlinderomhelzing te doen. Daarbij tik je om en om met je handen op de bovenarm van de andere arm. Je kunt ook de klikjes op internet vinden en met een koptelefoon de Bilaterale stimulatie toepassen.

Dit werkt weliswaar niet therapeutisch, maar het kan wel de nodige rust en ontspanning teweeg brengen om door een dieptepunt heen te komen...:-)

Let wel: het is een goede aanvulling en geen vervanging voor therapie.

TRE (Trauma Release Exercises).

Ik werk in mijn praktijk veel met het verwerken van traumatische gebeurtenissen. EMDR is daarbij mijn belangrijkste methode.

Ik leer daarnaast mijn cliënten ook graag oefeningen die ze zelf kunnen toepassen, omdat ik mijn cliënten zo snel mogelijk weer zelfredzaam wil maken.

TRE zijn oefeningen waarbij je de spanning in het lichaam ten gevolge van nare of traumatische gebeurtenissen los trilt. Het effect is een ontlading van spanning en het gevoel alsof je een goede massage hebt genoten. Een aanrader!

Boekentip:
Sterker worden waar het pijn doet , van Yde Castreleyn.

Hierin wordt heel goed, duidelijk en handzaam uitgelegd hoe trauma werkt.
Ook geeft ze praktijkvoorbeelden die heel verhelderend zijn, en oefeningen die helpen.

Een aanrader!

Hoe ontstaat trauma?

Trauma ontstaat niet alleen maar door een heftige gebeurtenis. Trauma ontstaat door de machteloosheid die je daarbij ervaart. Bij hele heftige gebeurtenissen zoals een verkrachting of overval ben je eigenlijk altijd machteloos.

Maar schijnbaar kleine gebeurtenissen, zoals een ziekenhuisopname, narcose, of een heftige ruzie tussen je ouders meemaken als kind, triggeren ook machteloosheid en dus potentieel trauma.

Mensen denken vaak ten onrechte dat je voor traumaverwerking eindeloos de heftige gebeurtenissen moet herleven. Niets is minder waar.

Bij machteloosheid horen woorden als onveilig, angst, lege handen, weerloos. Traumaverwerking moet zich daarom richten op veiligheid, vertrouwen, kracht en weerbaarheid.

Trauma gaat over iets wat je hebt meegemaakt, wat veel impact heeft gehad, op een negatieve manier en waarvan die impact maar slecht slijt. Het blijft je in de weg zitten. Het is al goed dat je je ervan bewust bent dat er zoiets speelt. Dat is stap 1.

Een goede vervolgstap kan zijn om er hulp bij te zoeken. Het kan een taai proces zijn om er minder last van te hebben, maar het is zeker niet onmogelijk. Grijp je kans!

Let op goede voeding. Probeer vooral suiker te laten staan. Koolhydraatarm eten kan zeer helpend zijn. Je kan dan van alles lekker eten, als, er maar geen geraffineerde suikers in zitten.

STOPPEN en BEWUST ADEMHALEN

Gebeurtenissen, emoties, indrukken, verwachtingen, verleden en toekomst slepen ons mee en we lopen het risico geleefd te worden in plaats van te leven. Het is belangrijk om stil te staan en terug te komen in het hier en nu. Dat doe je door je aandacht bewust te richten op iets dat hier en nu aanwezig is.

Aandacht bij wat er is, is het enige wat je kan helpen om te stoppen. Je ademhaling of je lichaam zoals bij de bodyscan kunnen je daarbij helpen weer terug te komen in het hier en nu.

Mocht je afdwalen, afdwalen is nu eenmaal de natuur van de geest, breng dan je aandacht gewoon weer terug naar je ademhaling of je lichaam. Doe dit met een glimlachen met een mildheid voor jezelf. Het hier en nu is de enige plek waar je tot rust kunt komen.

Een voor de hand liggend object om je aandacht op te richten is je ademhaling. Je ademhaling heb je in iedere situatie en op ieder ogenblik bij de hand.

Oefening: Bewust ademen

- Ga met je aandacht naar je ademhaling en ga na waar je nu in je ademhaling bent.
- Weet of je in een inademing bent of in een uitademing.
- Volg het op en neer gaan van je ademhaling zonder er zelf iets aan te veranderen.
- Het kan helpen als bij elke inademing in stilte in je zelf zegt: “ Ik adem in.”en bij elke uitademing: ” Ik adem uit.”
- Laat jezelf toe al het andere los te laten. Houd dit even vol.

Merk hoe allerlei gedachten en gevoelens om je aandacht vragen en je van je ademhaling afleiden. Gun het jezelf om wat zich ook aandient, nu even los te laten en weer met je aandacht bij je ademhaling uit te komen. Wees nieuwsgierig naar je ademhaling. Is ze diep of oppervlakkig, snel of langzaam?

Laat je vooral niet meeslepen in boosheid over jezelf als je merkt hoe je telkens weer afgeleid bent, maar glimlach naar jezelf en keer telkens weer terug naar de veilige thuishaven van je ademhaling.

Trauma

Raak je regelmatig door een trigger (geheel of gedeeltelijk) het contact met je lichaam kwijt, of heb je slecht contact met je lichaam, ga naar een gestalttherapeut die bekend is met lichaamsgericht werken bij trauma.

Als je traumatische herinneringen hebt aan wat je in je jeugd hebt meegemaakt, staat je leven vaak onbewust in het teken daarvan. Je ideeën over jezelf, je relaties en je leven worden gekleurd door de lastige en belemmerende gevoelens en gedachtes van vroeger die je nog steeds bij je draagt.

Sta eens stil bij een persoon die er vroeger voor je was, aan wie je een prettige herinnering hebt. Het kan een opa zijn, of buurvrouw of de moeder van een vriendinnetje.

Ga eens terug in gedachten en ervaar hoe het is als die persoon bij je in de buurt zou zijn, en hoor maar eens innerlijk wat die persoon nu tegen je zegt wat je op dit moment kan helpen.

Als er geen persoon bij je opkomt, kun je ook aan een dier denken, of een figuur uit een boek.

Je kunt deze ervaring voor jezelf vastleggen door er over te schrijven of er een tekening van te maken.

Je staat niet alleen

Het boek Niemandskinderen van Carolien Roodvoets beschrijft heel toegankelijk wat de gevolgen van een onveilige jeugd zijn later in je leven. Ze laat zien dat veel mensen worstelen met een onverwerkt verleden en dat het mogelijk is daaraan te werken.

Herkenning, bewustwording en inzicht zijn belangrijke stappen op weg naar verwerking. Het lezen van dit boek kan je hierbij helpen.

Dissociatie (DIS) is een beschermingsmechanisme waarbij je van binnen “weg kunt” van traumatische ervaringen en herinneringen. Er komt een storing in je bewustzijn, geheugen of hoe jij de omgeving waarneemt.

Wanneer er later stress of een trigger (die herinnert aan traumatische ervaringen) plaatsvindt kan dissociatie optreden om jezelf te beschermen. Het is immers “niet veilig” en alles in je zet zich in om om te gaan met de situatie, op de manier zoals je het “geleerd” hebt in de trauma’s die je opliep.

Het onder woorden leren brengen van wat er gebeurde kan bemoeilijkt worden door het dissociëren.

In de gesprekken is het belangrijk dat er benoemd wordt dat het nu veilig is, het verhaal binnen deze vier muren blijft en dat jij bepaalt wat je wilt vertellen. Geen druk maar ruimte creëren en bouwen aan vertrouwen.

Boekentip: Sensorimotor Psychotherapie, interventies voor traumaverwerking en het herstel van gehechtheid van Pat Ogden / Janina Fisher.

Een boek met hele heldere en uitgebreide uitleg over de oorzaken, gevolgen en herstel van trauma en gehechtheids problemen. Met aparte hoofdstukken voor de therapeut en voor de cliënt en vele werkbladen om samen praktisch mee aan de slag te gaan.

Uit de inleiding:
De intelligentie van het lichaam is een grotendeels onaangeboorde bron binnen psychotherapie. Door het lichaam te verwerpen als middel voor therapeutische interventie wordt de cliënt een belangrijk instrument ontnomen om tot zelfkennis en verandering te komen.

De sensorimotor psychotherapie heeft zijn eigen unieke methode ontwikkeld op basis van interpersoonlijke neurobiologie, neurologie, trauma- en gehechtheids onderzoek. Vaak aangeduid als lichaamsgerichte gesprekstherapie combineert sensorimotor psychotherapie de theorie en technieken van cognitieve, affectieve en psychodynamische therapie met duidelijke somatische interventies.

Ga ontspannen zitten en sluit je ogen. Voer je gedachten mee naar een plek (fictief of bestaand) die voor jou veilig voelt. Kijk er rustig om je heen: wat zie je er allemaal, wat hoor je er, wat ruik je er. Maak dat veilige gevoel dat je er hebt maar groot, blaas het op/adem het in. Focus ondertussen op een mooie buikademhaling.
Open langzaam weer je ogen.

Oefen dit dagelijks op een plek/moment waarop je je ontspannen voelt (onder de douche, tijdens het koken, op de bank). Wanneer je het goed kunt toepassen op momenten dat je je ontspannen voelt, kun je langzaam gaan oefenen met toepassen op momenten dat je gespannen bent en het nodig hebt.

Veiligheid als basis om oude pijn te verwerken

Check heel goed of je je bij je therapeut op je gemak kunt voelen, of je je voldoende veilig en beschermd voelt om kwetsbare en pijnlijke ervaringen te bespreken en te verwerken. Zo niet: zorg goed voor jezelf en zoek een ander.

Somatic Experiencing®

Somatic Experiencing® lichaamsgerichte traumatherapie is een gespecialiseerde psychosomatische methode voor het helen van trauma en andere stressgerelateerde klachten. Het is is een wetenschappelijk onderbouwde benadering voor het werken met fysieke en psychologische symptomen van stress, shock en trauma.

De behandeling richt zich op het alsnog afronden van de natuurlijke reacties op ingrijpende gebeurtenissen, het vergroten van veerkracht, het ontladen van opgeslagen stress en het begrijpelijk maken van gevoelens van onmacht en wanhoop.

Door te sporten maak je lichaam endorfine aan waardoor je je beter voelt. Daarbij zorgt beweging er ook voor dat je je bewuster bent van je lichaam waardoor je zenuwen het gevoel van spanning beter kunnen loslaten. Denk hierbij aan hardlopen, fietsen en zwemmen.

Lid Therapiepsycholoog

Niet iedereen,die last heeft van trauma's uit zijn of haar verleden, is zich er bewust van. Een onderdeel van een trauma is dat een gebeurtenis te heftig was voor ons lichaam en brein om normaal te verwerken.

Zoals trauma ook vaak uitgelegd wordt: de ervaring was te groot, te snel en te heftig. Hierdoor schakelt ons lijf over naar de dierlijke modus; het is vechten of vluchten en als dat zinloos blijkt te zijn gaan we voor "dood liggen".

Hier ontstaat een ontkoppeling tussen je lichaam en geest. In je lichaam wordt de energie van het "vechten/ vluchten" nog steeds aangemaakt en vast gehouden terwijl je zenuwsysteem blokkeert door de grote hoeveelheid stress ( van het niet vechten en niet vluchten).

En hierdoor neemt je dierlijke brein je als het ware over en zorgt dat de grote hoeveelheid stress minder wordt door de ervaring ergens ver weg op te slaan zodat de stress als het ware niet steeds op nieuw geactiveerd kan worden.

En daar zit een deel van het gedoe wat we soms in ons dagelijkse leven ervaren. We merken wel dat we regelmatig buitensporig reageren op bepaalde situaties en dat dat ons erg veel energie kost. En als we geen zicht krijgen op deze energie slurpers in ons zelf ligt een burn-out op de loer.

Daarom vind ik het van groots belang dat je zicht krijgt op jouw buitensporige onbewust, vol automatische re-actie patroon op de "leeuwen" die jij in je dagelijkse leven nog steeds tegen komt.

En dan bedoel ik met "leeuwen" een bepaalde opmerking, gezichtsuitdrukking, aanraking van iemand in je omgeving. Een kleine beweging die een oud, onzichtbaar re-actie patroon in jouw in gang zet.

Waarvan jij achteraf merkt en weet dat het niet in proportie was maar dat je voor dat je het kon bedenken, al zo heftig reageerde. Dan is er mogelijk iets ouds en onbewusts geraakt waarmee dit dierlijke verdedigingsmechanisme geactiveerd werd.

Dus als je niet meer zo dierlijk op een "leeuwen" wil blijven reageren is het soms tijd om vanuit veiligheid en afstand deze onbewuste pijnpunten onder ogen te gaan komen.

Dat hoeft zeker niet door ze te herbeleven, juist niet want dan verdwijn je er weer in, maar door diverse technieken zoals EMDR, tijdlijn, ademcoaching en nog meer traumatechnieken waarmee je wel weer contact krijgt met de vastgezette lichamelijke energie en deze weer kan gaan laten stromen zonder dat het je weer overneemt.

Kortom soms is het jouw tijd om terug kijken naar je verleden en je pijnpunten helder krijgen, je onbewust re-actie patroon herstellen en er een gezonde herinnering van maken waar je op een normale manier op terug kan kijken zonder dat je dierlijke systeem je heeft overgenomen.

Hoe fijn zou dat zijn?

Het werken met trauma's is een complex gebeuren. In de reguliere sector wordt het (te) vaak lichamelijk aspect vergeten of amper meegenomen in de behandeling. Bij deze geef ik jullie boekentips waar jullie meer informatie kunnen krijgen over het effect van traumatische gebeurtenissen, zowel eenmalige als langdurige op je heel systeem:

1.Traumasporen- Bessel van der Kolk, het herstel van lichaam, brein en geest na overweldigende ervaringen.

2. De tijger ontwaakt- Peter A. Levine, traumabehandeling met lichaamsgerichte therapie

3. De polyvagaaltheorie - Stephen W. Porges, de polyvagaaltheorie en de transformerende kracht van je veilig voelen

Voor mij zijn dit belangrijke inspiratie- en kennisbronnen.

Zintuigoefening
Benoem 5 dingen waar je met concentratie naar kijkt
Benoem 5 dingen waar je met concentratie naar luistert
Benoem 5 dingen die je fysiek ervaart (geen emotie)
Benoem daarna 4 van elke, 3, 2, 1

Dit is een oefening om in het nu te blijven. Dit kan je helpen om niet in een herbeleving terecht te komen. Het is geenszins een vervanging van traumatherapie.

Ben je wel eens tijd kwijt en word je je dit nu pas eigenlijk bewust?
Leg een schriftje of notitieboekje neer op een goede plek en schrijf voor in op het eerste blad dat er altijd geschreven mag worden over welk onderwerp of emotie of gebeurtenis dan maar ook. Kijk geregeld of er in geschreven wordt.

Het kan zijn dat er delen van je persoon "weggedoken", "ondergedoken" zijn en op cruciale momenten dingen voor je over nemen. Nodig die uit om te schrijven. Is dat erg confronterend? Praat erover met je therapeut. Is deze niet bekend met deze materie? Zoek een therapeut die jou kan helpen met de binnenwereld die jij nu nog niet kent maar wel wilt leren kennen.

Zoek hulp
Als ervaringsdeskundige van kindermisbruik en kindermishandeling zeg ik zoek hulp. De gevolgen van een trauma zetten zich voort in alle gebieden van je leven als je er niet over gaat praten. Natuurlijk kun je een heleboel zelf maar het gaat sneller en beter als iemand je helpt.

Zoek iemand die je vertrouwt. Zoek iemand bij wie jij je veilig voelt. Iemand die je begrijpt. Je bent niet alleen. En je hoeft het niet alleen te doen.

Zoek hulp maar ga alleen met iemand het traject in waarbij je je veilig en vertrouwd voelt, geef dat aan daarmee zet je jezelf in je kracht

Heb jij last van het syndroom van Korsakov en vergeet je (heel) veel?

Maakt een planbord met een overzicht van de dag en de dingen waar je echt aan wil denken. Je kunt het alarm op je telefoon gebruiken als reminder.

Boekentip: Je verlangen dwaallicht of kompas? van Margriet Wentink

Over verlangens, innerlijke verdeeldheid en vervulling
Het boek geeft inzichten hoe je door onbewuste gevoelens, tegenstrijdige behoeften en verlangens gehinderd kunt worden in het verwezenlijken van je verlangen.

Hoe innerlijke verdeeldheid vaak een gevolg is van ingrijpende gebeurtenissen die je mee hebt gemaakt in je leven ( trauma's)

Over het letterlijk en figuurlijk aankijken van je verlangen en het ophelderen en uitzuiveren van wat je werkelijk zielsgraag wilt en over de kracht in jezelf om dat te verwezenlijken.

In dit boek vind j een uitleg van het driedelige traumamodel van Franz Ruppert, dat inzichten geeft in het getraumatiseerde deel, het overlevingsdeel en het gezonde deel.

Somatic Experiencing® lichaamsgerichte traumatherapie is een wetenschappelijk onderbouwde benadering voor het werken met fysieke en psychologische symptomen van stress, shock en trauma. De behandeling richt zich op het alsnog afronden van de natuurlijke reacties op ingrijpende gebeurtenissen, het vergroten van veerkracht, het ontladen van opgeslagen stress en het begrijpelijk maken van gevoelens van onmacht en wanhoop.

Boekentip voor jou en je therapeut bij trauma en gehechtheids problematiek:
Sensorimotor Psychotherapie van Pat Ogden en Janina Fischer.

Zeer goede uitleg van alle aspecten en heel praktisch toepasbare werk methoden in de vorm van uitgebreide werkbladen.

De tijger ontwaakt, door Peter A. Levine

Over de biologie van ons zenuwstelsel en wat er gebeurt wanneer we in contact komen met (vermeend) gevaar. We kunnen vechten, vluchten of bevriezen. Waar dieren in het wild nooit trauma hebben omdat ze de lichamelijke spanning snel van zich afschudden, zet bij mensen die spanning zich vaak vast en uit zich in slapeloosheid, angstgevoelens, concentratiestoornissen, prikkelbaarheid, overgevoeligheid of bv woede-uitbarstingen.

Een helder boek met uitleg vanuit de "Somatic Experience" dat een lichaam de geblokkeerde overlevingssenergie mag gaa los laten.

Soms heb je het gevoel "er niet helemaal te zijn". Je vertrekt als het ware uit het hier en nu. Je voelt je alsof je met je hoofd "tussen de sterren zit", "in een wolkendek rondloopt", "uitgecheckt bent" of je hebt voortdurend het gevoel "in je hoofd te zitten" in plaats van gegrond en geaard in je lichaam.

Door het gebruiken van je lichaam kan je weer 'terugkomen'. Stel je lichaam voor als een zandloper. Vaak richten we onze aandacht dan op het smalle gedeelte in de zandloper: daar waar in ons lichaam spanningsdruk opbouwt. Met vaak als gevolg: nog meer spanning!

Maar stel je nu eens voor dat je focust op de onderzijde van de zandloper. Daar waar het zand zachtjes instroomt. Deze onderzijde van de zandloper bevindt zich in ons lichaam in je onderbuik, je bekken. Het gebied onder je navel. En stel je dan voor dat je alle bovenliggende spanning in de zandloper zacht laat worden en onderin de zandloper in je lichaam ontvangt. Ervaar nu maar hoe je je voelt.

Herken je de volgende gevoelens? Voel je je snel aangevallen door de kritiek of gevoelens van anderen? Heb je het gevoel geen filter te hebben voor de emoties van anderen, het gevoel dat anderen je beschaamd, verdrietig of boos "maken"? Het gevoel gehinderd, gebruikt, tot slachtoffer gemaakt of niet gerespecteerd te worden door anderen? Het gevoel altijd alert te moeten zijn, altijd "aan te staan" alsof je "te strak bent afgesteld"?

Relationeel trauma gaat over ervaringen die je (meestal in je jeugd) hebt gehad met belangrijke personen in je directe omgeving. Om wat voor reden dan ook werden je grenzen overschreden. Om met de hiermee gepaard gaande gevoelens van angst, boosheid, verdriet, machteloosheid om te gaan ontwikkelde je een overlevingsmechanisme: je vertrok als het ware uit de situatie zodat je de ervaring niet hoefde te voelen. Dit verschijnsel heet: dissociatie. Een uiterst vermoeiende ervaring, met vaak "relationeel trauma" als oorzaak.

Door het gebruiken van je lichaam kan je weer 'terugkomen'. Weten wanneer we een grens nodig hebben en het vermogen om dit aan anderen duidelijk te maken zijn voornamelijk non-verbale, fysieke capaciteiten. Grenzen stellen doe je met je lichaam!

Als je merkt dat je hier moeite mee hebt, zoek dan hulp van een therapeut die samen met jou aan de slag gaat met het stellen van innerlijke grenzen. Zonder de verwarring en druk van een interpersoonlijke relatie kun je een somatisch (lichamelijk gevoeld) besef van grenzen leren ontwikkelen.

Zo kun je leren om verschillende acties en houdingen te onderzoeken, je bewuste aandacht richten op wat er van binnen in je lichaam verandert, welke acties vertrouwd of juist niet vertrouwd aanvoelen, wat "goed voelt" in jouw lichaam en voor jou.

Wacht niet. - Traumaverwerking met EMDR kun je direct toepassen. Zorg goed voor jezelf, wacht niet af en zoek een therapeut die je helpen kan hiermee. Dus ook als de gebeurtenis nog 'vers' is!

Na traumatische ervaringen waarin je je heel onveilig hebt gevoeld, ben je geneigd om over-alert te zijn op tekenen van gevaar. In wetenschappelijke onderzoeken is aangetoond dat onze verwachtingen bepalen wat we waarnemen en wat niet. Als je verwacht dat de wereld of het leven vol gevaren is, zul je die gevaren ook overal ontdekken. En daardoor wordt je angst weer groter en kom je in een vicieuze cirkel terecht.
Ik daag je uit om eens te experimenteren met een oriëntatie-oefening. Neem je voor om vandaag speciaal te letten op: 1. vriendelijke gezichten, 2. gezonde mensen, 3. verkeersdeelnemers die heelhuids thuiskomen. Noteer je waarnemingen. Viel het mee of tegen?

Na traumatische ervaringen waarin je je heel onveilig hebt gevoeld, ben je geneigd om over-alert te zijn op tekenen van gevaar. In wetenschappelijke onderzoeken is aangetoond dat onze verwachtingen bepalen wat we waarnemen en wat niet. Als je verwacht dat de wereld of het leven vol gevaren is, zul je die gevaren ook overal ontdekken. En daardoor wordt je angst weer groter en kom je in een vicieuze cirkel terecht.
Ik daag je uit om eens te experimenteren met een oriëntatie-oefening. Neem je voor om vandaag speciaal te letten op: 1. vriendelijke gezichten, 2. gezonde mensen, 3. verkeersdeelnemers die heelhuids thuiskomen. Noteer je waarnemingen. Viel het mee of tegen?

Adrie Huttenga-Menninga
Intherapie-Groningen

Voor traumaverwerking is het belangrijk dat de omstandigheden die het trauma hebben veroorzaakt, voorbij zijn. Oftewel, dat je (relatief) veilig bent. Alleen vanuit veiligheid kun je echt gaan verwerken. Als je bijvoorbeeld nog in een gewelddadige relatie zit, is het belangrijk om hier uit te stappen of (samen!) te zorgen dat de relatie veilig wordt. Pas als dat bereikt is, kun je je trauma echt aankijken en verwerken.

Ik ben op mijn 30 jaar gaan stotteren.
En ben geholpen met hypnotherapie.
En zo ben ik er achter gekomen dat ik een
emotionele trauma heb gehad.
Soms bij een lastige situatie neem ik gas terug.
Doe ontspannings oefeningen die ik van de therapeut heb gekregen.
Succes

Ik ben op mijn 30 jaar gaan stotteren.
En ben geholpen met hypnotherapie.
En zo ben ik er achter gekomen dat ik een
emotionele trauma heb gehad.
Soms bij een lastige situatie neem ik gas terug.
Doe ontspannings oefeningen die ik van de therapeut heb gekregen.
Succes

Een nuchter en helder boekje met een aantal sleutels om je behandeling in eigen beheer te krijgen en houden.
Titel: Trauma: herstel in eigen hand.
Auteur: Babette Rothschild

Vandaag de dag zijn mindfulness en meditatie een hype. Men verwacht met mindfulness beoefening vaak een snelle weg uit het lijden. Ik zal als gecertificeerd Mindfulness Based Living Course (MBLC) leraar en Gestalttherapeut de vele kleine wonderen met mindfulness erkennen. Ik werk dagelijks met mindfulness en heb er zelf ook veel aan gehad.

Echter, Mindfulness is met nadruk gezegd, geen therapie en ook geen vervanging van therapie. Mindfulness kan bij trauma een toegevoegde waarde zijn als ondersteuning bij de therapeutigsche behandeling omdat je leert ontspannen in de herinnering en te zijn met wat er in de emotie naar boven komt. EMDR doet hetzelfde. Als dat onder deskundige leiding is van een therapeut die ook mindfulness biedt, kan het zinnig zijn jezelf met vriendelijkheid voor je eigen ervaring te leren ont-moeten en te ont-spannen in je traumatische herinnering. Op die wijze wordt de herinnering op liefdevolle wijze geintegreerd in systeem.

Er is ook een voorbehoud te maken. Als iemand een ernstige traumatische ervaring heeft meegemaakt waardoor er sprake is van posttraumatische stress stoornis (PTSD) is het goed om waakzaam te zijn bij de beoefening van mindfulness of meditatie. Bij PTSD is het trauma dermate ernstig dat de gedachte aan de ervaring alleen al een paniekaanval kan oproepen. Aangezien we mediteren om wat in ons leeft in de ogen te kijken en ten volle te ervaren in het hier en nu, is bij een PTSD trauma de ontmoeting met het lijden zo heftig dat het al snel teveel wordt. Het trauma wordt niet minder maar juist elke keer erger door de mindfulness beoefening.

Luister daarom vooral naar jezelf en je signalen als je mediteert en erken je grens. Wat je in je pijn nodig hebt, is liefde en compassie. Wil je werken met mindfulness om meer grip te krijgen op jezelf en je trauma te verwerken, zoek dan eigenlijk altijd contact met een ervaren therapeut die daarnaast ook mindfulness en compassie training biedt. En nogmaals: let goed op jezelf.

Wat een mooi boek is dit! Ik lees het boek momenteel samen met een groepje mindfulnessleraren om beter om te kunnen gaan met traumatische ervaringen die in de mindfulnessbeoefening naar de voorgrond treden bij mijn 'studenten' en 'cliënten'. Het boek bespreekt eerst het onderwerp mindfulness en daarna trauma. Aan de hand van levendige voorbeelden beschrijft de auteur in deel I waarom mensen met een traumatische ervaring problemen kunnen ervaren in hun meditatiebeoefening. Deel II biedt handvatten voor de meditatieleraar of therapeut en de beoefenaar hoe professioneel om te gaan met trauma sensitieve situaties.

Titel: Trauma-Sensitive Mindfulness
Auteur: David A. Treleaven
Taal: Engels!
ISBN: 9780393709780

Als (trauma) therapeut kun je nu ook online de trauma opleiding van het sensorimotor psychotherapy institute doen. Zie: https://sensorimotorpsychotherapy.org/curriculum/trauma-level-i-online/