Tips bij autisme

Vaak worden er veel gedachten geformuleerd als men hoort dat de ander mogelijk autistisch is.

 

Bedenk wat je eigenlijk onder woorden wil brengen over iemand die in jouw ogen autistisch is. Wil je soms zeggen dat deze slecht bij zijn gevoel kan komen, of veel structuur nodig heeft.

 

Je kunt makkelijker met de ander in gesprek gaan hierover op het moment dat de ander zich in zijn waarde gelaten voelt.

Een gestructureerde dagindeling helpt bij het behouden van het overzicht en zorgt voor meer rust.

 

Een familielid/vriend/hulpverlener kan je helpen bij het krijgen van meer structuur in al je activiteiten op een dag en in een week als je dat zelf te lastig vindt om te maken.

Maak dingen visueel.

Als je iets wilt uitleggen aan iemand die autistische trekken heeft, kan het helpen om dingen visueel te maken. Maak een tekening van hetgeen je vertelt. Laat de ander daarna terug vertellen wat hij of zij heeft begrepen. Zo weet je meteen of alles goed is overgekomen.

Vermoed je dat er bij jou sprake is van autisme? Het kan helpen om in gesprek te gaan en te onderzoeken waar je in je leven tegenaan loopt.

Vaak helpt het als je weet op welke dingen je kan letten en hoe je hier dan het beste mee om kan gaan. Zeker in het geval van autisme valt er dan veel winst te behalen en kun je je beter gaan voelen.

Tips wanneer je in gesprek bent met iemand met autisme.

• Maak je zinnen niet te lang.
• Stel je een vraag? Wees kort en bondig.
• Communiceer over 1 onderwerp tegelijkertijd.
• Deel instructies op in stappen en check of je gesprekspartner je begrijpt.
• Stel duidelijke regels.

Voor veel mensen lucht het op als ze hun verhaal opschrijven en delen. Je kunt jouw verhaal delen op het autisme-lotgenotenforum op deze website.

Veel mensen met autisme ervaren angsten. Ook voor hen kan EMDR goed helpen om minder angsten te ervaren.

Autisme is een etiket waaronder verschillende dingen schuilen. De ene mens met autisme is niet gelijk aan de ander.

Wat wel gemeenschappelijk is, dat is dat er sprake is van gedoe. Op de één of andere wijze lukt het niet goed in het contact met anderen. Of je raakt helemaal van de kaart als iets niet geordend is, of je weet niet goed hoe sociaal gewenst te reageren, enz.

Tussen partners kan dat tot veel onbegrip en onmacht leiden. Als er een vermoeden is dat je ‘autistische trekjes hebt’ (één of meerdere dingen die onder het etiket autisme vallen) is het handig om je te laten testen. Niet om het etiket te krijgen, maar om duidelijkheid te krijgen wat je niet lukt.

Want je kunt nog zo je best doen: als je het niet kan, dan lukt het niet. En het is dan geen onwil, het is niet verwijtbaar. Het kan je bevrijden van het steeds weer weerkerend gedoe. Ook voor je partner.

Als hij zij ook begrijpt dat het gewoon iets is wat je beperkt in hoe je met bepaalde situaties wel of niet om gaat kun je daar samen rekening mee houden.

Autistische trekken hebben kan ook zijn voordelen hebben. Als je een zeer emotionele partner hebt dan hebben jullie samen een mooi evenwicht.

Tijdens emotioneel moeilijke momenten in jullie leven kan het zo zijn dat de balans verstoord raakt. Een relatietherapeut kan jullie helpen weer in evenwicht te komen en zo jullie weer in je kracht te krijgen i.p.v. te focussen op tekortkomingen.

Betrek mensen uit je omgeving bij wat jij nodig hebt.

Als je studeert met ASS is er op jouw Hogeschool of Universiteit een deskundige zoals een studentendecaan of studieadviseur. Bij hen kun je terecht voor ondersteuning bij je studie. Zij kennen de weg naar voorzieningen bij tentamens of stage, naar peercoaches enz.

Ga uit van waar je goed in bent, veel bedrijven zijn op zoek naar afgestudeerden met de speciale kwaliteiten, die mensen met autisme hebben.

Zoek naar alternatieven en rustmomenten als je overprikkeld bent.

Als er voor jou drukke momenten zijn, zoals een dagje uit, op bezoek gaan, als je kinderen vrij en thuis zijn, dan betekent dit voor jou extra prikkels.

Probeer rustmomenten in te bouwen, trek je bijvoorbeeld even terug( als de leeftijd van de kinderen dit toelaat natuurlijk), neem een moment van ontspanning door iets te doen wat jou ontspanning geeft, bijvoorbeeld puzzelen of lezen of slapen of op een bankje gaan zitten.

Op die manier laad je jezelf weer op en ga je de overprikkeling tegen. Gun jezelf die momenten en plan ze in zodat je je er ook aan houdt en deel dit met je omgeving.

mindfulness

Voor mensen met autisme kan de wereld nogal eens overweldigen. Er zijn immers veel indrukken die er op een dag op je af komen. zowel externe en interne prikkels .
Het kan zijn dat je daardoor overprikkelt raakt.

De training Mindfulness bij autisme kan je helpen om hier op een andere manier mee om te leren gaan. Deze training is taalkundig aangepast en daardoor meer concreet en duidelijk dan reguliere trainingen

De juiste kennis maakt begripvol.

Wanneer iemand in je omgeving een vorm van autisme heeft, is het heel nuttig om je hierover te informeren. Meer informatie leidt tot meer begrip.

 

Je zult het gedrag van de ander beter gaan begrijpen en daardoor minder op jezelf betrekken. Dat helpt je om er rustig mee om te gaan en op een helpende manier te reageren.

 

Natuurlijk hoef jij niet altijd degene te zijn die zich aanpast, maar bedenk wel dat de ander zich in elk geval heel lastig in jou kan verplaatsen. Dat is echt een beperking.

Sta eens stil bij wat jouw sterke punten zijn en maak hier je kracht van!

Bij autisme denken mensen vooral aan beperkingen en vergeten de sterke positieve punten die personen met autisme juist heel goed hebben ontwikkeld.

'Gefeliciteerd met je autisme!'
Ik werk vanuit mijn praktijk op een dagbesteding voor jongeren, waarvan er veel autisme hebben. Dit hoorde ik laatst een jongere tegen een andere jongere zeggen, die net de diagnose autisme had gekregen.

Toen ze binnenkwam baalde ze nog van haar diagnose, maar aan het einde van de dag was ze er positief over. Het is maar net hoe je naar iets kijkt.

Een diagnose kan ontzettend veel opluchting, herkenning en begrip opleveren. In dit geval was het een warm 'welkom bij de club'.

Een andere jongere die ik in behandeling heb, heeft hele duidelijke kenmerken van autisme, maar wil niet onderzocht worden, want hij wil geen diagnose. En dat is ook goed.

Je moet doen wat voor jou goed en helpend is. Ieder heeft z'n eigen gebruiksaanwijzing, met of zonder stempeltje.

Overprikkeling
Als je een vorm van autisme hebt kan het zijn dat jij wat eerder vol zit dan een gemiddelde ander. Een signaal kan zijn dat je snel boos of geïrriteerd reageert. Mogelijk ben je juist angstig op drukke plekken.

Hierdoor heb je het misschien nodig om tussendoor wat vaker even pauze te nemen of je even terug te trekken. Zodat je weer wat ruimte creëert in je hoofd.

Onderzoek wat jou helpt om tot rust te komen.
Heb je hier hup bij nodig, dan ben je van harte welkom.
Ik kijk graag met je mee

Ben je bewust van overprikkeling en wat dit met je doet en probeer dit in kaart te brengen voor jou. Kijk hierbij dus ook goed naar de energiegevers en energievreters.

Mensen met autisme hebben vaak meer dan gemiddeld, behoefte aan houvast, duidelijkheid en regie in het leven.

Dit wordt zowel bereikt door acceptatie middels mindfulness interventies, alsook door het achterhalen van automatische en onbewuste gedachten en patronen middels hypnotherapie.

Door deze helder en inzichtelijk te maken, ga je een keuze ervaren waar je eerder slachtoffer was van onbewust gedrag.

Meisjes en vrouwen met autisme zijn er heel goed in om hun sociale beperkingen te compenseren door van jongs af de kunst af te kijken bij anderen.

Maar dat betekent dat ze in sociale situaties heel veel aan het denken en opletten zijn om zich op de gewenste manier te kunnen gedragen. Dat kost enorm veel energie! Bedenk dat dit bij vrouwen zonder autisme allemaal automatisch gaat.

Als jij ASS hebt, gun jezelf dan steeds voldoende hersteltijd door je even terug te trekken en je dag niet te vol te plannen.

Autisme gaat vaak hand in hand met gevoeligheid, veel dingen komen sterker binnen. Waaronder het voelen van emoties en gevoelens in je lichaam.

Het is belangrijk om (eventueel samen met een therapeut) te gaan leren herkennen in jouw lichaam hoe deze gevoelens zich kenbaar maken. Vervolgens samen te onderzoeken hoe deze geuit kunnen worden op en manier die voor jezelf oplucht en veilig is voor jezelf en je omgeving.

Heb je last van je autisme (of heeft je partner autisme) en kom je er zelf niet meer uit? Een therapeut of psycholoog kan je dan verder helpen.

Als je autisme hebt, verwerk je op een andere manier informatie. Brain Blocks is een fijne manier om het verschil tussen de verschillende manieren van informatieverwerking duidelijk te maken. Mensen met en mensen zonder autisme gaan elkaar daardoor beter begrijpen.

Autisme en vakantie, dat kan een ingewikkelde kwestie zijn.

Autisme en mensen die het hebben hechten vaak aan hun vaste gewoonten en routines. Als het ineens anders gaat dan gewoon, dan kan dat voor iemand met Autisme enorm lastig zijn. Zeker als er vakantie geboekt is.

Wat kun je doen om dingen meer hanteerbaar te maken:

- Praat samen over de vakantiebestemming en denk zelf actief mee. Dat geeft in ieder geval al een gevoel van grip.

- Plan een niet al te verre en lange vakantie, begin met kleine stapjes

- Is je vakantiebestemming in de buurt ga dan alvast eens kijken. Overleg met de eigenaar of je het huisje van binnen even kan zien. Verken de omgeving. Dat maakt het allemaal duidelijker en dus veiliger.

- bouw de gewoontes die je thuis hebt ook een beetje in op je vakantie. Bv ontbijt en andere eetmomenten op vaste tijdstippen. Een ommetje op dezelfde tijd etc.

- Neem eigen kussen, deken of knuffel mee

- Bespreek van tevoren je plannen en de dingen die je in je vakantiebestemming wilt ondernemen.

- Zoveel mogelijk duidelijkheid creëren is helpend en dus belangrijk.

Vrouwen en autisme
Als je als vrouw autistisch bent, wordt dat niet altijd (vroegtijdig) ontdekt.

Meisjes en vrouwen die kenmerken van ASS hebben, krijgen regelmatig te horen dat ze een depressie hebben, te maken hebben met angsten, een burn-out, hoogsensitief zijn enz.

Dat kunnen inderdaad ook verschijnselen zijn. Maar als je al langere tijd tegen 'je anders voelen, anders zijn' aanloopt, onderzoek dan de mogelijkheid van ASS. Via de huisarts, de GGZ of een andere deskundige.

Van mijn clienten hoor ik vaak dat het feit dat ze nu weten wat er aan de hand is, rust geeft; daarmee kunnen ze kijken welke hulp en begeleiding nodig is en kunnen ze verder met hun leven. Ook voor hun omgeving (partner, kinderen, familie, werkgever) geeft het handvatten.

 

Als je autisme hebt, is het vaak moeilijk voor je om te weten wat een ander van je verwacht.

 

Zoek een maatje met wie je kunt bespreken wat je moeilijk vindt in sociale situaties. Vraag hem/haar wat je in zo’n situatie het beste kunt doen.

Eigen tempo
Iemand met autisme heeft meer tijd nodig om informatie te verwerken dan anderen. Leg dit aan anderen uit, en laat je niet opjagen.

Bij autisme is er sprake van een storing in de informatie- en prikkelverwerking. Met autisme word je geboren en blijft gedurende je hele leven een rol spelen. Autisme zie je niet aan de buitenkant, maar het heeft grote invloed op iemands leven. Hoe groot en op welke manier precies verschilt per persoon en ook per levensfase.

Dat betekent dat er vaak problemen ontstaan op het gebied van de communicatie en in sociale contacten.
Er bestaat geen behandeling of medicijn om autisme te genezen. Maar met de juiste hulp kunnen veel mensen met autisme wel naar school, werken en zinvolle relaties met anderen hebben.

Veel mensen met autisme hebben baat bij een (levensloop)coach. Iemand bij wie ze met al hun vragen en problemen terecht kunnen. Het verschilt per gemeente hoe deze hulp (financieel) geregeld is. Informeer er naar bij uw gemeente.

Autisme en de juiste hulp

Autisme is iets wat vaak door vooroordelen gekleurd wordt.
Een paar van deze vooroordelen zijn:
Mensen met ASS hebben geen humor
Mensen met ASS zijn dom
Mensen met ASS hebben geen gevoel

Deze vooroordelen zijn kortzichtig en absoluut niet waar en zeer beschadigend voor mensen met autisme.

Autisme is een ontwikkelingsstoornis en kent veel variaties binnen het spectrum. Daarom is hulpverlening toegespitst op jouw specifieke situatie noodzakelijk. Zoek een goede hulpverlener die een persoonlijk traject met jou doorloopt. Die meekijkt naar wat jij nodig hebt.

Dat gun ik jou, zodat jij tot je recht kan komen.

Autisme, je bent zoveel meer dan een stempel

Autistische trekken hebben we allen in meer en mindere mate. Allen kennen we onze handigheid en onhandigheid in het sociale verkeer en onze drang naar bepaalde handelingen die het leven overzichtelijk maken.

Een diagnose zijn woorden op papier. Kan jij nieuwsgierig blijven en open onderzoek doen naar jou gebruiksaanwijzing? Wat werkt voor jou en wat niet.

Accepteren en ontdekken wie jij eigenlijk bent, brengt zoveel meer levensvreugde dan dat je anders zou moeten zijn dan dat je bent, of dat je simpelweg niet zou voldoen.

Kan jij het jezelf gunnen om samen met een ander je gebruiksaanwijzing te ontdekken van je innerlijk welbevinden?

Boekentip: 'Geef me de 5' van Colette de Bruin. Een praktisch houvast bij de opvoeding en begeleiding van kinderen met autisme.

Boekentip: 'Autisme als context blindheid' van Peter Vermeulen

De wereld met al zijn meervoudige en steeds wisselende betekenissen is voor hen erg verwarrend. Ze denken absoluut in een relatieve wereld. Misverstanden bij communicatie en in de sociale omgang zijn het logische gevolg.

Een absolute aanrader!

Een client van mij was er erg mee geholpen!

Wel of niet laten testen op ASS?

Het kan zijn dat je via de (lagere) school, huisarts of andere zorginstantie onderzocht bent op een Autisme Spectrum Stoornis en een diagnose hebt gekregen.

Het is ook mogelijk dat je tot in je latere leven tegen problemen aanloopt op het gebied van studie, werk, relatie en niet weet wat er aan de hand is. Misschien hoor je wel eens dat je kenmerken hebt van autisme.

Laat je dan onderzoeken of dat zo is?

Daar is geen eenduidig antwoord op te geven. Het kan goed zijn om te weten wat er is, zodat je voor jezelf en je omgeving meer begrip en mogelijkheden ziet. Ook kun je zonodig begeleiding zoeken.

Maar als je vindt dat het oké is zoals het gaat (en je partner, familie, collega's denken hetzelfde) en geen etiket wil, dan is er geen reden voor een onderzoek.

Ieder mens is anders en dat maakt de samenleving gevarieerd, waar jij goed in bent is een minder punt van een ander en omgekeerd.

Laat je niet dwingen tot iets waar je niet achter staat.

Een tip voor de naasten van mensen met autisme.

Het is lastig om het autisme echt goed te begrijpen, geen twee mensen met autisme zijn gelijk.

Iedere persoon met autisme beleeft de wereld op zijn eigen manier. Hierdoor gedraagt hij of zij zich anders dan jij gewend bent van anderen.

Bedenkt je dat hierdoor misverstanden en onzekerheden kunnen ontstaan. Niet alleen bij jou, maar ook bij de persoon met autisme.

Geef hem of haar de tijd om jouw informatie op te nemen en vraag of hij of zij je begrepen heeft.

Via een client kreeg ik de naam van autisme deskundige Peter Vermeulen door. Hij is een Vlaamse pedagoog en heeft verschillende boeken geschreven.

Een echte aanrader om kennis mee te maken.

Vaak komen er allerlei associaties naar boven in de omgeving wanneer het over autisme gaat. Ook bij jezelf. Mensen krijgen allerlei ideeën over wat je wel of niet zou kunnen of over wat je wel of niet bent.

Soms kan dat de aanleiding zijn om dan geen onderzoek te laten of een diagnose te willen. Bedenk dat niet alles aan jou hoeft te liggen maar er ook een stuk bij andere mensen ligt in hoe zij met jouw diagnose omgaan.

Ook zij kunnen leren en hun beeldvorming zo bijstellen dat het niet uitsluitend iets negatiefs hoeft te worden. Een therapeut kan jou hierbij ondersteunen.

Iedereen is uniek!

Realiseer je dat iedereen uniek is en iedereen zijn eigen sterke en minder sterke eigenschappen heeft.

Wanneer je in sommige dingen minder goed bent dan anderen kan dat al gauw frustrerend voelen. Maar dat je anders bent wil niet zeggen dat je minder bent.

Je hebt weer andere dingen waar je juist beter in bent dan anderen. Hoe meer je je eigen talenten en sterke kanten kunt zien en benutten, hoe beter dat voelt!

Zie je je eigen sterke kanten niet zo goed, of zie je ze wel maar VOEL je het niet, vraag gerust hulp van een psycholoog hierbij.

Heb je een kind of partner met autisme? Zorg dan extra goed voor jezelf.

Juist door te zorgen dat je zelf in balans bent, lukt het om goed om te gaan met de uitdagingen van het samenleven met iemand met autisme.

Zoek naar hulpbronnen, zodat je tijd hebt om iets te doen waar je zelf voldoende van oplaadt

Het hebben van autisme kan een ander gevoel in de relatie brengen. Het kan gaan betekenen dat jouw partner niet meer hoeft te denken dat je het erom doet maar dat je onmachtig bent in bepaalde dingen.

Dit kan verzachtend en begripvol werken.

Een relatietherapeut kan samen met jullie naar de sterke punten van jullie relatie leren kijken.

Voor de mens met autisme (of aanverwante stoornissen) is meestal voldoende deskundigheid en behandelmethodieken aanwezig. De beleving van de naaste omgeving wordt niet zelden niet herkend, onderschat of zelfs gebagatelliseerd. Zorg en aandacht voor de partner en andere naaste verwanten kunnen worden ondergesneeuwd in ons hulpverleningsland omdat bij geboden zorg en aandacht in de bestaande zorgpakketten de cliënt met diagnose ASS (DSMV) centraal staat. De geboden zorg en begeleiding is hierbij cliënt-gerelateerd dus ligt de focus veelal niet op de context. Men geeft er wel aandacht aan maar steeds weer leidend naar de situatie vanuit de cliënt met ASS.

Vanuit deze visie wordt van de naaste omgeving verwacht dat deze zich aanpast aan en richt op de behoefte en hulpvragen van de mens met autisme. Dit impliceert voor de omgeving dat deze dient te voegen in de bestaande structuur en gewoonten om deze voor de cliënt zoveel mogelijk te bewerkstelligen.

Logisch gevolg is dat hierdoor de authenticiteit van de naaste omgeving strak gekaderd wordt, met als mogelijk resultaat uitputting, verlies van gevoel van eigen ik en spontaniteit. Wat de omgeving als "normaal" ervaart zoals spontaniteit, vrijheid wordt gekaderd op dusdanige wijze dat je zo nu en dan met recht kunt afvragen: "... en ik dan?"

Het is goed en van belang geregeld te blijven vragen aan de partners, kinderen, ouders van degene met autisme, hoe het gaat, wat er in hen omgaat. De structuur die noodzakelijk is voor rust in het gezin kan soms beklemmend en opleggend werken waardoor ongemerkt de boodschap kan binnensluipen: "Daarover wordt niet gediscussieerd, dit staat vast" en de eigen stem niet meer mag worden gehoord.
Help de omgeving hun grenzen en gevoelens te blijven herkennen en erkennen en wat hun plekje in het geheel is.

Ook als partner met autisme is het belangrijk om je partner regelmatig de boodschap te geven dat hij / zij ertoe doet voor jou, de belangrijke ander in je leven is. Hoe je dat doet? Daar kan een relatietherapeut je bij helpen. Vervolgens kun je momenten in je dagstructuur opnemen om je verbinding met die voor jou belangrijke ander te versterken.

Voor partners met autisme is het vaak lastig om over emoties te praten, terwijl het delen van gevoelens je relatie versterkt. Gevoelskaarten (te bestellen via internet) kunnen je hierbij helpen: je bevraagd elkaar over het gevoel dat op het kaartje staat wat je hebt uitgezocht om over te vertellen.

Boekentip:

Geef me de vijf - Collette de Bruin

Een boek waarin handvat wordt gegeven aan ouders/professionals over het opvoeden van een kind met autisme.

Als je partner autisme heeft:

1)Wees eenduidig en concreet in wat je van je partner nodig hebt: "wil je dit of dit?"
2)Gebruik zo min mogelijk 'figuurlijke' taal.
3)Check af of je partner je begrepen heeft.

Vaak adviseer ik de stoplicht methode waarin je nagaat bij jezelf in hoeverre jij je in het groene, oranje of in het rode stoplicht bevind. Bewustwording hierin is al een goede eerste stap.

Plan B - M. Kuipers-Hemken. Een vernieuwende handreiking voor autisme en communicatie.

 

Overprikkeling heeft in dit boek een grote rol, daarnaast is dit boek een handreiking voor meer (zelf)inzicht waardoor je ook makkelijker leert in te spelen hoe hiermee om te gaan.

Gebruik een checkpad

Kinderen met een stoornis binnen het autistisch spectrum hebben een grote behoefte aan het structureren en overzichtelijk maken van hun dag.

Naast de welbekende planborden die met magneetjes een overzicht van de week geven is er nog een een heel handige tool op de markt die minder bekend is maar enorm effectief:

Het heet : "Checkpad" en is te koop bij www.gezinnig.nl

Dit is een handzame rechthoekige pad met daarop hokjes die je om kan draaien, dan verwisselen ze van kleur. Middels zelfgekozen magneetjes kan je het ochtend en avondritme in de juiste volgorde van handelingen afbeelden en je kind kan afvinken wat het al gedaan heeft.

Je moet het even zien om te begrijpen. Kijk op de website van gezinnig!

Hierdoor krijgt je kind zelf regie over het ochtend en avondritueel en ben jij veel minder bezig met sommeren en controleren wat er allemaal gedaan moet worden.

Diagnose of niet?

Niemand wil een etiket opgeplakt krijgen. Daar gaat het ook niet om want ieder is uniek. Toch kan het enorm helpen wanneer een diagnose is gesteld.

Qua erkenning en herkenning van jezelf en je naasten kan het erg behulpzaam zijn. Kenmerken kunnen beter begrepen worden, waardoor onderlinge communicatie gemakkelijker kan gaan lopen.

Bij mensen met autisme speelt vaak genderproblematiek, omdat het onder woorden brengen van gevoel zo moeilijk is. Houdt dit in je achterhoofd.

Zo help je je kind - met een autismespectrumstoornis- met keuzes maken in het dagelijks leven:
Geef hem of haar 2 duidelijke concrete keuzes waaruit hij/zij er één moet kiezen.

Vera Helleman heeft een mooie en zeer betaalbare online cursus ontwikkeld voor mensen met autsime die ook zeer leerzaam is voor mensen in de omgeving van of die werken met mensen met autisme. Het heet de kracht van autisme. En zij benadert dit dus vanuit een heel andere invalshoek. Zeer verhelderend en informatief.

Slaapproblemen kind met autisme
Schaf een 'slaaptunnel' aan, of maak er een zelf op pinterest staat hoe

Voor veel mensen met autisme is het vaak moeilijk om goed om te gaan met veranderingen en gaat dit vaak gepaard met veel stress. Door middel van therapie bij een therapeut die ervaring heeft met het begeleiden en behandelen van mensen met autisme kun je vaardigheden aanleren om je op veranderingen voor te bereiden, de stress te beperken en je grenzen op tijd aan te voelen en dit ook aan te kunnen geven zodat vaak een deel van de moeilijkheden kan worden voorkomen.

Vind uit wat je dagelijks nodig hebt aan "rusttijd" om zo goed mogelijk de dingen te kunnen doen wat je graag wilt doen. Plan niet alles op een hoop, maar verdeel het over de week, zodat je tussendoor voldoende tijd hebt om bij te komen van alle prikkels die je opdoet.

Adem in.
Spreid je armen horizontaal, alsof je een T maakt met je lichaam.
Adem uit en breng je armen bewust naar elkaar toe.
Adem nog verder uit en raak met je rechterhand je linker schouderblad en met je linkerhand je rechter schouderblad.
Houd daarna je hoofd schuin naar rechts.
Sluit je ogen.
Adem in en denk: "ik vind mij lief".
Adem uit en tel tot 5.
Ga weer door waar je mee bezig was.
Doe deze oefening 3x per dag.

Als je kind of partner kenmerken van autisme heeft, kan dit boek je helpen begrijpen hoe zij de wereld beleven.

Met veel inlevingsvermogen schetst Mark Haddon de belevingswereld van de 15-jarige autistische jongen Christopher. Het verhaal, geschreven vanuit het perspectief van Christopher is spannend, buitengewoon humoristisch en bovenal ontroerend. Het geeft je de kans te kijken door de ogen van iemand met ASS. Een beleving die je niet meer vergeet.

Haddon, Mark. Het wonderbaarlijke voorval met de hond in de nacht. Amsterdam/Baarn/Antwerpen: Uitgeverij Contact/De Fontein, 2008.

Misschien scrol je wel door deze tips heen wanneer je partner bent van.. Je zoekt naar manieren hoe je om kan gaan met de autistische trekken van je partner. Misschien loop je er tegenaan dat de ander niet goed kan invoelen of de ander de dingen altijd op een bepaalde manier wil hebben. En jij.. jij trekt dat soms niet meer. Wat dan voor jou belangrijk is, is dat je je partner niet gaat behandelen als een kind dat zorg nodig heeft, maar dat je blijft staan in jouw positie als partner. Dat is niet makkelijk omdat je partner soms wel een extra gebruiksaanwijzing heeft. En toch, wat voor jou de uitdaging is, is om je rol als partner vast te houden. Dat betekent dat je jouw behoeften blijft kenbaar maken. Misschien wel juist meer dan een gemiddeld persoon. Je partner heeft heel duidelijk nodig om te horen wat jij nodig hebt. Dit kan behoefte aan rust zijn, of aan praktische hulp, maar ook bijvoorbeeld de behoefte aan troost. Vraag het niet alleen, maar ga het ook halen! Je zal merken dat je partner meer in staat is jou te geven wat je nodig hebt wanneer jij daar tijdig naar vraagt ( en niet achteraf of ver van te voren, maar op het moment dat het nodig is! ) Succes daarmee!!

Bij sommige mensen is heel duidelijk dat ze te lijden hebben aan wat heet het 'autistisch syndroom'. Maar wat is autisme eigenlijk. We weten het niet precies. Onder 'autistisch syndroom' worden een aantal hele verschillende kenmerken samen gevoegd. Als je een bepaald aantal van die trekjes hebt, dan heb je last van het 'autistisch syndroom'. Maar dat zegt nog niets over de mate waarin je er onder te lijden hebt en van welke kenmerken je last hebt. Daarom is het van belang om bescheiden te zijn om een ander of je zelf het etiket autisme mee te geven. Als je via professionele hulp het etiket wel krijgt is het zaak om vooral voor je eigen belang om te komen. En dat betekent dat je op zoek moet naar goede begeleiding die je kan ondersteunen juist in die dingen waar je tegenaan loopt. En dat kan dus voor ieder mens verschillen. Weet dat de diagnose dus niet eenduidig is, maar meestal vaag. En dat betekent dat de ondersteuning die jij of je partner nodig heeft dus ook niet een vast traject heeft. Het kan helpen om te beginnen bij de kenmerken en die samen onder ogen te zien wat dat voor jou of jullie betekent en wat je daar mee kunt doen. Meestal is er wel een weg te vinden die je verder helpt. Het begint met onder ogen te zien waar je tegen aan loopt en wat dat betekent. Dat te erkennen en dat dat niet zomaar is op te lossen, is al hele lastige klus. Maar daar begint het.

Voor alle mensen is het leven nu heel anders dan voorheen. Daar zijn de meeste mensen niet blij mee en hebben nu meer en sneller last van psychische klachten. Aangezien de meeste mensen met autisme moeite hebben met verandering en veel behoefte hebben aan structuur en duidelijkheid is deze verwarrende tijd met om de zoveel weken weer veranderingen en nieuwe beperkingen en maatregelen extra lastig. Probeer zelf of met hulp van iemand in je omgeving per week toch zo goed mogelijk een planning te maken zodat je duidelijkheid hebt over de invulling van je dagen en je een gezond ritme blijft houden en je je toch een beetje kunt voorbereiden op de situaties die nu anders zullen zijn.
Als er niemand in je omgeving is die je daarbij kan helpen, kun je altijd terecht bij een therapeut met ervaring op het gebied van autisme.

Het is niet voor iedereen met autisme even makkelijk om zijn/haar weg te vinden om een gezonde, stabiele relatie aan te gaan en te onderhouden. Zeker omdat het inleven in de ander vaker moeilijk is. Een van de dingen die hier heel belangrijk in zijn en veel kunnen opleveren is leren om goed te kunnen praten met je partner en aangeven wat je wel en niet nodig hebt. Soms moet je dan eerst leren aan te voelen bij jezelf waar je grenzen liggen en wat je behoeftes zijn en hoe je dit bij jezelf kunt herkennen en vervolgens goed kunt verwoorden zodat het voor de ander ook duidelijk is. Daarnaast helpt het ook om je partner een of meerdere keren mee te nemen naar de therapie zodat die zijn of haar vragen kan stellen en uitleg krijgt over waar ze rekening mee kunnen houden om jou zo goed mogelijk te begrijpen en je te helpen waar nodig.

Autisme komt in vele vormen en gradaties voor, waardoor niet bij iedereen even snel of helemaal niet ontdekt wordt dat er sprake van is. Dit kan er ook toe leiden dat de methodes/technieken die men aangeleerd krijgt niet werken omdat er geen rekening wordt gehouden met de andere manier waarop de informatie bij mensen met autisme wordt verwerkt. Vaak is het niet nodig om een officiële diagnose te laten stellen om wel de juiste handvaten te krijgen om meer uit het leven te halen. Alleen in specifieke gevallen (meestal op jongere leeftijd) kan een officiële diagnose helpen omdat er dan aanpassingen of bepaalde ondersteuning kan worden aangevraagd. Voor de meeste volwassenen zo'n label op papier in alle patiëntdossiers niet nodig. Dan gaat het vooral om de kennis of er sprake is van autisme of niet zodat er in de behandeling de juiste aanpak kan worden gekozen. Daarnaast kunnen de cliënt zelf en zijn/haar omgeving dan ook meer inzicht en begrip krijgen voor de dingen waar ze tegenaanlopen en hier de gepaste oplossingen in vinden.
Ik werk al 11 jaar veel met mensen met autisme en kan dit onderzoek ook doen, zonder dat er een officiële diagnose ligt die in alle patiëntendossiers komt te staan.

Autisme is een heel breed begrip en de kenmerken die men hierin ziet kan enorm verschillen per persoon en ook de mate waarin het mensen beperkt loopt enorm uiteen. Bij mannen wordt autisme vaak eerder ontdekt doordat hier de beperkingen in sociale contacten duidelijker aanwezig zijn dan bij vrouwen in veel gevallen. Als het gaat over mensen met autisme die daarnaast geen verstandelijke beperking hebben en zelfstandig kunnen wonen en leven, zie je vaak dat vrouwen meer moeite hebben met verschillende soorten aanraking dan mannen, dus ook op seksueel gebied is hier vaak een verschil. Bij vrouwen zie je ook vaker een combinatie met een negatief zelfbeeld of stemmingswisselingen, terwijl je bij mannen eerder ziet dat ze weinig verschillende interesses hebben en zich niet kunnen verplaatsen in een ander en hierdoor ook soms erg ongepaste opmerkingen kunnen maken.
Door dit verschil in het achterhoofd te houden, kunnen therapeuten sneller herkennen dat er sprake is van autisme en kan de cliënt en de omgeving de juiste tips krijgen en de juiste focus van welke gebieden er aan gewerkt kan worden.

Autisme bij vrouwen uit zich op een hele andere wijze dan bij mannen. Veel clienten in mijn praktijk zeggen zich te herkennen is het boek van Bianca Toeps 'Maar je ziet er helemaal niet autistisch uit'. Misschien heb jij er ook iets aan?

Te vaak krijg ik stellen waarbij één van beiden de diagnose autisme heeft dat ze door hulpverlening worden weg gezet als "ja, dat hoort nou eenmaal bij autisme".
Daarmee diskwalificeer je mensen, je doet hun maar ook hun partner tekort.
Autisme betekent niet dat er niets kan veranderen!
Dus kom in beweging, of je nu de diagnose autisme hebt of niet!!

Autisme is een complexe aandoening. Als je het in een wat lichtere vorm hebt is het vooral lastig voor anderen in je omgeving om te begrijpen dat je hun in een aantal zaken -echt niet begrijpt- omdat het je ontbreekt aan inlevingsvermogen. Je kunt autisme veelal dan ook herkennen aan je onvermogen om goed in het sociale te functioneren.

Wanneer je de diagnose autisme of autistische trekken krijgt helpt dit jezelf en anderen om te aanvaarden dat het voor jou in relaties echt anders werkt. Het helpt de ander vooral om jouw onvermogen niet op zichzelf te betrekken om zich vervolgens gekwetst te voelen.
Je zult dan wel samen naar een manier moeten zoeken om met dit stuk werkelijkheid om te gaan.

Bij relatieproblemen schermen partners met enige regelmaat met de claim dat de ander ‘autistisch’ is of een persoonlijkheidsstoornis heeft.
Meestal komt dit omdat je je niet begrepen, geforceerd of juist verwaarloosd voelt. Iedereen is echter anders en soms zijn verschillen tussen partners erg groot. Het omgaan met verschillen wordt problematisch als het je/jullie zeer gaat doen. Meestal raken lastige eigenschappen daardoor erg uitvergroot.

Voordat je je onderzoek uitbesteed aan een psychologisch specialist, is het vaak meer behulpzaam om hulp te zoeken bij de communicatie in je (werk of persoonlijke) relatie. In de meeste gevallen blijkt het dan mee te vallen en kun je dan ‘ingewikkeldheden’ tussen jullie weer eenvoudig en begrijpelijk maken. Zelfs als er werkelijk een mate van autisme is, kun je desondanks tot een bij jullie passende vorm van communicatie komen. Een diagnose, die ook een etiket is, is zodoende niet altijd een verbetering.

Ik heb gemerkt aan de cliënten die bij mij in de praktijk komen en een vorm van autisme hebben, hier weinig begeleiden in hebben gehad.
Vaak hebben ze moeite om contacten aan te gaan en te onderhouden. Maar vooral het herkennen en erkennen van emoties, is vaak lastig.
Wil jij graag met jezelf aan de slag, om zo jezelf en de ander beter te leren kennen maak dan een afspraak voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.

Bij autisme is het zowel voor de persoon zelf als voor de omgeving erg belangrijk dat er een goede en uitgebreide uitleg gegeven wordt over wat autisme inhoud, hoe de hersenen anders werken en dat het zeker nog mogelijk is om niet te denken in beperkingen maar in mogelijkheden. Door jezelf of een partner, gezinslid of vriend(in) beter te begrijpen kun je op veel gebieden vaardigheden bijleren of zaken anders aanpakken waardoor er meer mogelijk is dan je denkt. Daarom is de juiste uitleg erg belangrijk.

Vrije tijd en de invulling daarvan is voor mensen met de diagnose autisme een uitdaging. Het is niet ingevulde tijd. Belangrijk bij activiteiten die hierin geplaatst worden is dat het een duidelijk begin en einde moet hebben. vb rondjes fietsen. 10 rondjes fietsen. Een begin en einde kun je dan vb maken door 10 postbode elastieken om het stuur te doen en elke keer na een rondje een elastiek om een paaltje te doen. Elastieken op= activiteit klaar!!

Voor de meeste mensen met autisme is het benoemen van emoties erg moeilijk. Het begint al met zelf herkennen dat er emoties zijn en die zelf begrijpen en kunnen onderscheiden. Er wordt vaak vanuit gegaan dat hier geen groei in mogelijk is, terwijl dit vaak echt nog wel kan.
Zoek een therapeut die genoeg ervaring heeft met autisme om je hierbij te helpen.

Als je autisme (ASS) hebt, dan heeft de corona-tijd je mogelijk veel onrust en verwarring gegeven. Het kan ook zijn dat je één van de 'gelukkigen' was, die verlost werd van de overprikkeling op je werkplek doordat je vanuit huis moest werken. Een kantoorruimte die je met anderen moet delen of een kantoor met flexplekken is geen geschikte werkruimte als je autisme hebt. Nu werknemers weer meer op de werkvloer verwacht worden, is het hoog tijd om dit bij je werkgever bespreekbaar te maken. Mogelijk is er een geschikte balans te vinden tussen thuis werken en op kantoor aanwezig zijn.

In de gesprekken die ik heb gehad met mensen met Asperger (hoog niveau autisme) valt het me op dat de strijd en bijbehorende frustraties vooral speelt tussen mogen zijn wie je bent en de druk voelen van de wereld om je heen die graag wil dat je anders bent. Iedereen met Asperger wil ik aanraden om te werken aan acceptatie van je eigen fantastische zelf en te gaan leven wie je bent. Acceptatie van je Asperger kwaliteiten is daarin een belangrijke stap, net zoals jezelf toestemming mogen geven om te zijn wie je bent en je leven in te richten zoals het voor jou goed voelt. Een bijzondere film in dit verband is de documentaire van Chris Packham, een bekende Britse televisiepresentator over zijn leven met Asperger. De titel van de documentaire luidt 'Asperger and me' en is te vinden op zowel Google als Vimeo.

Te vaak krijg ik aanmeldingen van verdrietige en teleurgestelde partners van iemand met een diagnose ASS. Veelal wordt er dan gezegd dat degene met de diagnose ASS niet kan voelen, geen liefde kan tonen, niet in verbinding kan zijn.
Wat veelal een groter probleem is in deze relaties is het wederzijds onbegrip, de eenzaamheid en de afstand die ontstaan is.
Ik zal de laatste zijn die zegt dat ASS in de relatie een makkelijke relatie is, maar daar heb je allebei een aandeel in en wanneer jullie bereid zijn om daar naar te kijken en aan te werken is er echt wel iets mogelijk.