Bijna altijd speelt ook een slaapprobleem een rol

In mijn praktijk zie ik cliënten met klachten die voortkomen uit kortere of langere perioden van bovenmatige stress. Het zijn mensen met een burn-out of depressie of cliënten met serieuze paniek- of angstklachten.

Bijna altijd speelt ook een slaapprobleem een rol. En in veel gevallen is dat niet iets waar de cliënt zelf mee op de proppen komt. Het is in hun beleving een logisch gevolg van de nare situatie waarin ze zich bevinden, het ‘hoort er gewoon bij’.

De kwaliteit van slapen is voor mij altijd een belangrijk onderwerp aan het begin van de therapie. Hoe slaapt u eigenlijk? ‘Tja, slecht….’ is dan vaak het antwoord. En wat ís dan slecht? ‘Nou ja, ik slaap slecht in, word na een paar uur wakker, kan dan niet meer inslapen, ga dan maar een kop thee drinken, of een boek lezen’.

Er wordt wat laconiek over gesproken, alsof het slechte slapen op zichzelf geen issue is.
Men is zich er vaak niet van bewust dat een verstoorde nachtrust, en zeker wanneer deze zich enkele malen per week en gedurende langere periode voordoet, de stressklachten kan versterken.

Ik heb het over een chronisch slaapprobleem wanneer het zich langer dan 3 weken, 3 nachten per week of vaker voordoet. En waarom al na een week of 3? Omdat het dan al, zowel mentaal, fysiek als sociaal een enorme impact heeft op het dagelijks leven.


DE KIP EN HET EI
Veel cliënten zijn eerder bij de huisarts of een andere hulpverlener geweest. Helaas hoor ik te vaak terug dat er weinig aandacht bestond voor hun slaapproblemen, er werd meestal niet specifiek naar gevraagd.

Er wordt nogal eens gemakkelijk vanuit gegaan dat ‘het slapen wel zal verbeteren zodra de stressklachten verminderen’. Terwijl het in veel gevallen duidelijk is dat stress zelf leidt tot chronische slaapproblemen.

Bijvoorbeeld door piekergedachten over-, onvrede met-, of mogelijke gevolgen van de stressklacht. Of door het gevoel niet te kunnen voldoen aan de eisen die aan je worden gesteld, de taken die te zwaar lijken, het onvermogen te relativeren en noem maar op.

Bovendien kan het ontwikkelen van een chronisch slaapprobleem bijdragen aan het ontwikkelen van nog meer of ernstiger stressklachten.
En zo ontstaat een klassiek kip-ei scenario.


BETER SLAPEN KUN JE LEREN
Als therapeut ben ik altijd zeer nieuwsgierig naar de slaapkwaliteit. Ik besteed dan ook veel  aandacht aan het aanpakken van het slaapprobleem in relatie met stressklachten. Slapen is namelijk de enige manier om werkelijk energie op te doen om te herstellen!

Beter slapen kun je leren. Niet alleen wanneer het om onverklaarbare redenen is ontstaan maar ook wanneer het verband houdt met stressklachten. Vaak loopt de therapie en de behandeling van het slaapprobleem in elkaar over.

Dat maakt dat veel cliënten pas gaandeweg de therapie gaan herkennen dat hun slaapkwaliteit verbetert. Het draagt bij aan herstel van hun stressklachten en andersom. In het herstel versterkt het één dus het ander. Het daarvan gewaar worden werkt op zich vaak al helend.
Kwalitatief goed slapen is een absolute noodzaak bij herstel.